گوش کن

شانلی اورفا شهری است که داستانهای بسیاری برای گفتن دارد. شنیدن این داستان ها گاهی در یک آهنگ محلی که در خیابان پخش می شود، گاهی در صدای چکش صنعتگران و گاهی در صدای چهچهه پرندگان که آسمان شهر را فرا گرفته اند، ممکن است.

یکی از بخشهای جدایی ناپذیر فرهنگ شانلی اورفا موسیقی است. بردیسان اسقف آکادمی شانلی اورفا بنیانگذار شعر سریانی است. بعداً، افرایم اسقف این شعر را توسعه داد، گروه های کری از راهبه ها را تشکیل داد و آنها را مجبور به خواندن مولودی، نغمه و سرودهایی که خود نوشته بود کرد. سرودهای مذهبی مشهور نصیبین توسط افرایم در شانلی اورفا نوشته شده است. خواندن سرودهای سریانی در آیین ها از همان اوایل مسیحیت یک عادت ضروری و اجتناب ناپذیر است.

این فرهنگ موسیقی که قدمت آن به هزاران سال پیش باز می گردد، امروزه به طرق مختلف در شانلی اورفا ادامه دارد. پیشرفت موسیقی شانلی اورفا، گسترش آن، زنده نگه داشتن آن و ظهور آثار جدید و هنرمندان جدید بدون شک به لطف شب نشینی های سیرا است. و همچنین فلفل ایسوت! زیرا اعتقاد بر این است که زیبایی صدای هنرمندان محلی به دلیل مصرف فلفل ایسوت است.

شب نشینی های سیرا

شب نشینی های سیرا معمولاً مجالسی است که گروه های دوستان همسال در هفته های زمستان در خانه یکی از اعضای گروه با هم جمع می شوند. از آنجا که این شب نشینی ها به ترتیب خاصی برگزار می شود، به آنها «شب های متوالی (سیرا)»گفته می شود. در این جلسات که نوعی دور همی است، جوانان با سنت، قوانین زندگی اجتماعی، احترام، بردباری، مهمان نوازی و همبستگی آشنا می شوند. زیرا کسانی که در برنامه شب شرکت می کنند باید از قوانین شب نشینی پیروی کنند. زمان از پیش تعیین شده برای شب نشینی رعایت می شود و کسانی که این کار را انجام ندهند مجازات می شوند. میهمانان یا سالمندان در برنامه شب نشینی به نشانه احترام در بالای مجلس می نشینند و میزبان نزدیک در می نشیند. هنگام اجرای موسیقی در برنامه شب، گفتگو و صحبت پسندیده نیست. گروه سیرا یک رئیس دارد که انتخاب می شود. رئیس برنامه مدیریت شب را بر عهده می گیرد و مجازات هایی را برای کسانی که قوانین را نقض می کنند، اعمال می کند.

همچنین در این جلسات آهنگ های محلی خوانده می شوند، غذاهای محلی خورده می شوند. کوفته خام (چیع کوفته) غذایی است که در این جلسات ترجیح داده می شود. با این ویژگی ها برنامه شب نشینی (شب سیرا) در اصل کاملاً یک رویداد موسیقی نیست. اما موسیقی قسمت مهمی از شب نشینی است.

برنامه شب نشینی در اصل همانند یک کلاس هنری است. رابطه استاد و شاگردی وجود دارد. جوانان نحوه یادگیری ساز، مقام و آداب را از استادان خود می آموزند. گوش، دست و زبان آموزش می بینند. در این شب ها غزل، آوازهای محلی و عامیانه خوانده می شود. باغلاما، دف، عود، تنبور، قانون و ویولن اصلی ترین سازهایی هستند که نواخته می شوند.

در بسیاری از خانه های تاریخی شانلی اورفا که امروزه به عنوان مهمانخانه در این شهر فعالیت می کنند، شب ها با هدف توریستی برنامه شب نشینی سیرا ترتیب داده می شود. شما می توانید در این شب ها شرکت کنید و به موسیقی که هنگام خوردن غذاهای محلی اجرا می شوند گوش دهید.

پرندگان شانلی اورفا

یکی از مشهورترین فعالیت های مردم در شانلی اورفا، پرورش پرنده است. مردم شانلی اورفا پرندگان را بسیار دوست دارند. پرورش پرندگان گرچه به عنوان یک سرگرمی انجام می شود، اما به عنوان یک حرفه با ویژگی های خاص خود نیز دیده می شود و به افرادی که به پرندگان غذا می دهند و پرواز می دهند به زبان محاوره ای کوشچو (پرنده باز) گفته می شود. تعداد پرندگانی که در خانه ها تغذیه می کنند حدود 25 هزار پرنده است.

از طرف دیگر، پرندگان قسمت مهمی از حیات وحش را تشکیل می دهند که بین النهرین به آن حیات بخشیده است. به غیر از اکراس (Geronticus eremita) که نسلشان در خطر انقراض قرار دارد و در بیرجیک شانلی اورفا تحت محافظت می باشند؛ لیکوی تالابی (Turdoides altirostris)، تیهو (Ammoperdix griseogularis)، زنبورخوار سبز (Merops persicus)، دودوَک (Cursorius cursor)، خروس کولی دشتی (Vanellus gregarious)، میش مرغ (Otis tarda)، مرغ حق رنگ پریده (Otus brucei)، ماهی‌خورک سفید (Ceryle rudis)، دُرّاج سیاه (Francolinus francolinus) و چکاوک بیابانی (Ammomanes desertii) هم در شانلی اورفا زندگی می کنند. به همین دلیل می توان صدای آواز انواع پرندگان را در گوشه گوشه شهر شنید.

کوچه های تاریخی شانلی اورفا

کوچه ها و خانه ها قسمت مهمی از بافت معماری تاریخی شانلی اورفا را تشکیل می دهند. این یک موفقیت بزرگ است که قسمت قابل توجهی از این بافت که از صدها خانه و کوچه زیبا تشکیل شده است، تا به امروز باقی مانده است. شانلی اورفا که از شهرهای نادری است که با حفظ قسمت قابل توجهی از معماری مدنی و بافت معماری باستانی به امروز رسیده است، با مرکز شهر تاریخی خود نامزد لیست میراث فرهنگی جهانی یونسکو است. شنیدن صدای افرادی از شانلی اورفا که هنگام راه رفتن در خیابان به زبانها و گویشهای مختلف محلی صحبت می کنند، یا شنیدن آهنگهای محلی با صدای ساز کاملاً ممکن است.

بازار مسگران

شانلی اورفا شهری است که با بازارهایش زندگی می کند و به دلیل بازارهایش مشهور است. شانلی اورفا تقریباً برای هر بخش یا محصولی بازاری دارد. شاید معروف ترین این بازارها، بازار مسگران باشد. این واقعیت که هنوز از محصولات مس در فرهنگ شانلی اورفا و به ویژه در سرو غذای آن استفاده می شود، تداوم تجارت مس را تضمین می کند. محصولات مسی نیز از سوغاتی بسیار محبوب در بین گردشگران است. با این حال، جادوی بازار مسگران نه در تجربه خرید سنتی گردشگران است و نه در درخشش مس. جادو در صدای چکشی است که استادانی که صبحگاه مغازه را باز می کنند، مس را یکی پس از دیگری با مهارت می کوبند تا آثاری باشکوه را پدیدار کنند. اطلاعاتی که صدها سال است از استاد به شاگرد منتقل می شود، الهام گرفته از یک چرخه بی پایان از انسان به مس و مس به انسان است. گرچه رهبر ارکستری در وسط صحنه وجود ندارد، اما استادان مس می دانند که کدام نت ها را محکم بفشارند و کدام یک را به آرامی فشار دهند و با ضربات باتجربه خود آن مواد ملایم مس را به قطعه ای فوق العاده تبدیل می کنند.